Ajurweda
आयुर्वेद [Āyurveda] – w sankskrycie.
ആയുർവേദം [Āyurvedam] – w malajalam, języku z południowoindyjskiego stanu Kerala.
Ajurweda to starożytny system naturalnej medycyny holistycznej wywodzący się z południowych Indii. Nazwa dosłownie oznacza naukę, wiedzę (veda) o życiu (ayus). Według ajurwedy zdrowie to stan równowagi między ciałem, duchem i umysłem, choroba zaś oznacza zakłócenia w ich funkcjonowaniu.
Praktyki ajurwedyjskie służą nie tylko wyeliminowaniu doraźnych, konkretnych problemów zdrowotnych, ale przede wszystkim mają pomóc w zapobieganiu im i długofalowym utrzymaniu dobrej kondycji psychofizycznej. W czasie leczenia próbuje się dojść do przyczyny choroby, analizując m.in. tryb życia pacjenta, jego konstytucję energetyczną (według ajurwedy istnieją trzy główne typy energii obecne w każdym organizmie: vata, pitta i kapha, które powinny być w stanie równowagi), uwarunkowania genetyczne, aktualną sytuację życiową itp. Ważne są nie tylko objawy somatyczne, ale także emocjonalna i duchowa sfera życia człowieka.
Według ajurwedy wszystko, co istnieje, składa się z pięciu składników: przestrzeni, powietrza, ognia, wody i ziemi. Elementy te przenika energia witalna – prana – krążąca w ciele w kanałach energetycznych (nadi) i regulująca funkcjonowanie organizmu. Gdy kanały te z jakichś powodów zostaną zablokowane, dochodzi do zaburzenia pracy całego organizmu, czego efektem jest złe samopoczucie i choroba.
Jedną z praktyk ajurwedyjskich wspomagających leczenie w takich sytuacjach są terapie i masaże ajurwedyjskie.